AZƏRBAYCAN TİBB TARİXİNİN QIZIL SƏHİFƏLƏRİ

Elm, mərhəmət və insan sevgisinin simvolları

Zərifə xanım Əliyeva 1923 – 15 aprel 1985) – akademik, görkəmli oftalmoloq alim, tibb elmləri doktoru, professor, Azərbaycan elmi və səhiyyə tarixinin unudulmaz simasıdır.
O, uzun illər Elmi-Tədqiqat Göz Xəstəlikləri İnstitutunda çalışmış, sənaye müəssisələrində göz xəstəliklərinin profilaktikası və müalicəsi sahəsində apardığı tədqiqatlarla dünya elminə dəyərli töhfələr vermişdir.

Zərifə xanımın elmi fəaliyyəti ilə yanaşı, insanlığa və qadın zərifliyinə nümunə olan həyat tərzi də onu unudulmaz edib.
O, gənc alimlərə, tələbələrə, qadınlara – elm və mərhəmətin bir arada necə mövcud ola biləcəyini göstərdi.

Zərifə xanımın həyat yoldaşı, ümummilli lider Heydər Əliyev, onun haqqında demişdi:

> “Zərifə çox böyük ürəyə malik idi. O, həkim kimi insanların dərdini, qadın kimi insanların duyğusunu, alim kimi isə elmin məsuliyyətini dərk edirdi.”

Bu sözlər Zərifə xanımın kimliyini, onun insanlara bəxş etdiyi sevgini və elminə olan sədaqətini ən gözəl şəkildə ifadə edir.

Bu gün onun adı təkcə bir elm tarixində deyil, minlərlə insanın yaddaşında işıq kimi yaşayır.
O nur bu millətin gələcəyini aydınladır, o ad həkimlik andının mənəvi simvoluna çevrilib.

Zərifə xanım Əliyeva – Azərbaycan tibb elminin parlayan ulduzu, elmin, mərhəmətin və qadın zərifliyinin simvolu.

Azərbaycan tibb elminin inkişaf tarixində bir çox dəyərli adlar var ki, onların fəaliyyəti bu günün nəsillərinə örnək kimi yaşayır. Onlardan biri, bəlkə də ən parlaq simalardan biri — akademik Zərifə xanım Əliyevadır.

Zərifə xanım Əliyeva yalnız bir oftalmoloq deyildi – o, elmə, insana və cəmiyyətə sevgisini əməli ilə sübut etmiş bir alim, bir ana, bir ziyalı, bir qadın idi. Onun həyat yolu fədakarlığın və insanpərvərliyin canlı təcəssümüdür.
Zərifə xanım Azərbaycan oftalmologiya elminin inkişafında misilsiz xidmətlər göstərmiş, göz xəstəliklərinin profilaktikası və müalicəsi sahəsində dünya miqyasında tanınan tədqiqatlar aparmışdır.

O, ömrünü insanlara işıq bəxş etməyə həsr etdi — sözün həm mənəvi, həm də fiziki mənasında.
Ona görə də xalq onu “gözlərə nur, qəlblərə işıq verən alim” kimi tanıdı.

Zərifə xanım Əliyeva öz fəaliyyəti ilə sübut etdi ki, həkimlik yalnız tibbi bilik deyil, sevgiylə dolu bir ürəyin sənətidir. Onun adı bu gün də Azərbaycan səhiyyəsinin, xüsusən qadın elm adamlarının fəxarət simvolu kimi yaşayır.

Bu gün minlərlə gənc həkim, onun izi ilə gedərək elmi yeniliklər yaradır, insan sağlamlığı naminə çalışır.
Hər bir ağ xalatlı həkimdə, hər bir gülüşlə həyata qaytarılan insanda Zərifə xanımın işığından bir parça var.

Bu gün 6 oktyabr – Həkimlər Günündə, bütün Azərbaycan tibb ictimaiyyətinə, Zərifə xanım Əliyeva kimi ölməz elm insanlarının ruhuna, vətənə xidmət edən hər bir həkimə dərin ehtiram və minnətdarlıqla baş əyirik.

Onlar yaşadır, yaşadırlar ki, Azərbaycanın sabahı sağlam, güclü və ümidli olsun.

ZƏRİFƏ XANIMA İTHAF

İşıqla yoğrulmuş ömür…
Yazdı: Pərvanə Salmanqızı

Sizin əllərinizlə işıq alan gözlər bu gün də Vətənə baxır,
O nur hələ də insanların qəlbinə yol tapır.
Hər bir xəstənin duasında, hər bir şəfa tapan körpənin gülüşündə
Sizin mərhəmətinizin izi yaşayır, Zərifə xanım…

Siz insanlara yalnız sağlamlıq deyil, həyat sevgisi bəxş etdiniz.
Elminizi sevgi ilə, sevginizi elmlə yoğurdunuz.
Sizin varlığınız, qadın zərifliyi ilə elmi gücün necə birləşə biləcəyinin canlı sübutu idi.

Bu gün Azərbaycan həkimlərinin hər addımında,
ağ xalatın təmizliyində, insanı yaşatmaq istəyində
sizin iziniz, sizin adınız yaşayır.

Siz ömrünüzlə bir yol çəkdiniz — mərhəmətin, zəkanın və insan sevgisinin yolu.
O yoldan bu gün minlərlə gənc həkim keçir,
hər biri bir nur daşıyır, bir həyat xilas edir.

Və bu nur heç vaxt sönməyəcək…
Çünki Zərifə xanım Əliyeva adı
Azərbaycan səhiyyə tarixinin mənəvi zirvəsində əbədi yaşayacaq.

SON SÖZ

Elm, mərhəmət və insanlıq – əsl həkimlik andı
Yazdı: Pərvanə Salmanqızı

Zərifə xanım Əliyeva bir zaman demişdi:

> “Həkimlik insanın mənəvi təmizliyinin sınaq meydanıdır.”

Bu sözlər təkcə bir fikir deyil, bütün tibb aləminin əxlaq kodeksi kimi səslənir.
Həkim yalnız dərmanla deyil, ürəyi ilə şəfa verir.
Onun əli sağaldır, sözü ümid verir, baxışı həyat bəxş edir.

Bu gün Zərifə xanım Əliyevanın ruhu qarşısında baş əyərək,
Azərbaycanın bütün ağ xalatlı qəhrəmanlarını – şəhərlərdə, kəndlərdə, uzaq dağ qəsəbələrində çalışan bütün həkimləri – minnətlə anırıq.

Onların hər birinin əməyində bir dua, bir həyat, bir gələcək yatır.
Onlar bu millətin sağlam nəfəsini qoruyurlar.
Hər bir həkimin təbəssümündə Zərifə xanımın işığı,
hər bir şəfa alan insanda onun mərhəmətinin izi yaşayır.

6 oktyabr – Həkimlər Günü, yalnız bir peşə bayramı deyil.
Bu gün insanlığa, şəfqətə və elmə xidmət edənlərin təntənəsidir.
Onlara “var olun” demək, Vətənə “yaşa” demək kimidir.

Sağ olun, Azərbaycan həkimləri!
Siz yaşadırsınız — biz isə sizinlə daha güclü, daha sağlam və daha ümidliyik.

Pərvanə Salmanqızı
Jurnalist, ictimai xadım, şair-publisist