Qəmbər Heydər
(Qəmbərəli İbrohimov, 1953)
Qəmbər Heydər – tanınmış özbək şairi, publisisti və ziyalısı – 1953-cü ildə Namangan vilayətinin Yangiqo‘rg‘on qəsəbəsində dünyaya göz açmışdır. O, orta məktəbi 1971-ci ildə başa vurmuş və 1986-cı ilə qədər Namangandakı “Avrli va shoyi to‘qimalar” fabriki ilə yanaşı, Daşkənddəki toxuculuq kombinatlarında ekspeditor kimi çalışmışdır.

Yaradıcılıq eşqi onu filologiya elminə aparmış, Daşkənd Dövlət Pedaqoji İnstitutunun filologiya fakültəsini müvəffəqiyyətlə bitirmişdir. Təhsilini başa vurduqdan sonra, Daşkənddəki 26 və 14 nömrəli məktəblərdə özbək dili və ədəbiyyatı fənnindən dərs deməklə yanaşı, Respublikanın nüfuzlu qəzet və jurnallarında zamanın aktual problemlərinə həsr olunmuş publisistik məqalələri ilə çıxış etmişdir.

Doğma kəndinə qayıdan Qəmbər Heydər 1990-cı ilin 1 avqust tarixindən etibarən “Mehnat bayrog‘i” (Əmək Bayrağı) rayon qəzetində mədəniyyət şöbəsinin müdiri vəzifəsində jurnalist fəaliyyətinə başlamışdır. Ardınca Namangan vilayət televiziya və radio şirkətində müxbir və baş müxbir kimi çalışaraq, söz sənətinə daha dərindən bağlanmışdır.

Jurnalistik istedadı, təşəbbüskarlığı və prinsipiallığı sayəsində o, 1997–2007-ci illər ərzində “Yangiqo‘rg‘on hayoti” qəzetinin baş redaktoru kimi çalışmış, rayonun yeganə nəşrini yüksək səviyyəyə qaldırmışdır. O, həm Özbəkistan Yazıçılar Birliyinin, həm də Jurnalistlər İttifaqının üzvüdür.

Qəmbər Heydər bir sıra poetik və nəsr kitablarının müəllifidir. Onun qələmindən çıxan “Katta yo‘lga tutash so‘qmoqlar” (həmmüəlliflikdə), “Barhayot siymolar”, “Sen bahorim guliysan”, “Azim daryo irmoqlari” (bioqrafik toplusu), “Izhor yoxud ko‘ngil mavjlari”, “Meni kechir, qizim…”, “Bir shoda marjon” və “E’tirof, e’tibor, e’zoz” kimi kitabları ədəbiyyatsevərlərin dərin rəğbətini qazanmışdır.

Onun şeirləri və hekayələri illər boyunca rayon, vilayət və respublika qəzetləri ilə yanaşı, “Tamaddun” jurnalı, “XXI Asr Namangan adabiy bostoni” antologiyası, “Mashrab belanchagi” və “Mehr chashmalari” adlı topluslarda da çap olunmuşdur.

Hazırda o, sərbəst yaradıcılıqla məşğul olan, tükənməz ilhamla yaşayan və yazan ziyalıdır. Qəmbər Heydər “Özbəkistan Müstəqilliyinin 10 illiyi”, “Müstəqilliyin 30 illiyi” və “Amir Teymur” döş nişanları ilə təltif olunmuşdur.

İLLƏR ÖTÜR…

İllər ötür biri birini qovalayır,
Kim doğulur, kim isə bu dünyadan gedir.
Sədaqətsiz həyatın cığırında
Biri dik addımlayır, biri əyilir…

İllər ötür, təqvimlər də dəyişir,
Hər gün bir vərəq uçar ömrüm kitabından.
Mən var-dövlətə könül vermədim,
Nə yazılıbsa qismətim, yaşayıram bu yurdumda.

İllər ötür, saçlarım ağarır,
Sanmaq olmur neçə dərd gəlib-keçib.
Bəzən qəmli, bəzən sevincli yaşayıram,
Hər dərs öyrədir həyat çiynimdə bir yük kimi.

İllər ötür, arzum dolmaz,
Yuvamın içində hələ də boşluq var.
Quru çörəyə də möhtac qalsam da, dostum,
Namusumu, arımı qorudum hər an, hər qar.

İllər ötür, ey həyat, yolların dolaşıq,
Sınavların bitməz, çoxdu hələ də.
Qoy mənim yolumu ayır düşməndən,
Dualarım budur — nicat yalnız Səndə!

DARIXIRAM

Gecəm yuxusuz, gözümə yuxu düşməz,
Xəyallarım ulduz kimi dağılır.
Könlüm yanar, özümə gələ bilmərəm,
Xatirələr vərəq-vərəq açılır…
— Anacan, Sizsiz çox darıxıram…

Qucağınız göylər qədər geniş idi, anam,
Sözləriniz dua qədər müqəddəs idi, anam.
Əliaçıq, ürəyi dəniz, Hotəmdən də səxavətli,
Elə buna görə yolumuz düz idi, anam.
Anacan, Sizsiz çox darıxıram…

Boyumuz öncə əlif, sonra dal idi,
Sözləriniz sevgi dolu bal idi.
İndi sizi hardan tapım, mehribanım,
Ömrünüz bizə xatirə, xəyal idi…
Anacan, Sizsiz çox darıxıram…

Hər dua üçün əllərin açıq idi,
Həqiqətə yönəldən yollar çəkirdiniz.
Bir ömür “balam” deyə yaşadınız,
Birdən-birə hara getdiniz, niyə getdiniz?..
Anacan, Sizsiz çox darıxıram…

Qara gecələrdən sonra dan doğacaq,
Sizi düşünəndə ürəyim geriyə qaçacaq.
Qiyamətə qədər yaşayırsınız içimdə,
Ömür sürsə də, səssiz, sakit, sonsuz-acı.
Anacan, Sizsiz çox darıxıram…