Nadir Şah Əfşarın Zəfər Yolu – Xalqdan Şaha, Şahdan Əfsanəyə

Nadir Şahın həyatı adi bir sərkərdənin taleyi deyildi. Bu, bir millətin sınmış ruhunu ayağa qaldıran bir qəhrəmanın dastanıdır. O, Səfəvilər dövlətinin süqutundan sonra yaranmış xaos və parçalanmanı fürsət saymadı, məsuliyyət bildi. Onun məqsədi taxt-tac yox, xalqının birliyini bərpa etmək idi.

Əfşar imperiyasının təməlini qoyan Nadir Şah, İran, Azərbaycan, Dağıstan, Orta Asiya və Hindistana qədər böyük bir coğrafiyanı birləşdirərək türkdilli və farsdilli xalqları eyni bayraq altında birləşdirdi. Onun adı, bu geniş torpaqlarda nizamın, ədalətin və intizamın rəmzinə çevrildi.

Hind Yürüşü və Dehlidə Zəfər

Nadir Şahın ən möhtəşəm zəfərlərindən biri də 1739-cu ildə Hindistan səfəri oldu. Dehlidəki zənginlikləri ələ keçirən Nadir, “Koh-i Nûr” almazı və “Tavus Taxtı”nı da öz imperiyasına gətirərək tarixdə iz qoydu. Amma o, zəfəri yalnız qənimətlə deyil, xalqına verdiyi güvən və nüfuzla ölçürdü.

Dərbənddən Orta Asiyaya – Taktikanın Ustadı

O, təkcə cəsarətli deyil, dahiyanə strateji düşüncəsi ilə döyüş meydanlarında möcüzələr yaradan bir komandan idi. Dərbəndin fəthi ilə Qafqazda möhkəmləndi, Xorasan və Mərkəzi Asiyada həyata keçirdiyi hərbi kampaniyalarla əbədi düşmənləri sarsıtdı. Onun süvari dəstələri, düşmənin qəlbinə qorxu, öz əsgərlərinin qəlbinə isə güvən bəxş edirdi.

Yalnız Şah yox, Dövlət Ağılı

Nadir Şah yalnız döyüşçü deyildi. O, dövlət idarəçiliyində, vergi sisteminin sadələşdirilməsində, ordu islahatlarında və dini tolerantlıqda öz zamanının çoxundan irəli idi. O, şiə və sünni qarşıdurmalarına son qoymağa çalışaraq müsəlman xalqları birləşdirməyə çalışırdı. Bəlkə də onun ən böyük mübarizəsi silahla yox, fərqli düşüncələri bir araya gətirməklə apardığı vəhdət savaşları idi.

Sonu – Qəhrəmanların Payı

Daxili xəyanətlər, saray oyunları və təəssüf ki, tariximizin acı reallığı Nadir Şahın dəhşətli şəkildə sui-qəsdə qurban getməsi ilə nəticələndi. Lakin o öldü, adı ölmədi. Onun adı bu gün də qəhrəmanlıq, azadlıq və gücün simvolu olaraq yaşayır.

—

Nadir Şah Əfşar – tarixin səssiz divarlarına həkk olunmuş bir gurultudur.
Onu anmaq – keçmişə boylanmaq yox, gələcəyə ümidlə baxmaqdır.

İmza: Pərvanə Salmanqızı